سووده‌کانی هێلکه‌ بۆ منداڵان و چه‌ند ڕێنماییه‌ک

هێلکه‌ به‌ ده‌ڵه‌می نابێت بدرێت به‌ مناڵ:

سپیێنه‌ی هێلکه‌ مه‌ده‌ به‌ ساوای که‌متر له‌ یه‌ک ساڵ:

- هێلکه‌ یه‌کێکه‌ له‌و خۆراکانه‌ی که‌ سوودی زۆره‌ بۆ مناڵ و گه‌شه‌کردنی چونکه‌ زۆربه‌ی پێکهاتووه‌ گرنگه‌کانی تێدایه‌ له‌ پڕۆتین و کاربۆهیدرات و چه‌وری و کۆمه‌ڵێک کانزا و ڤیتامینه‌کان؛ ئه‌مه‌ش وای کردووه‌ که‌ هێلکه‌ ببێته‌ یه‌ک له‌ باشترین خۆراکه‌کانی ژه‌می به‌یانی.

چه‌ند ڕێنمیایه‌کی گرنگ:

۱- سپێنه‌ی هێلکه‌ نابێت بدرێت به‌ مناڵی ساوای که‌متر له‌ یه‌ک ساڵ: له‌ ته‌مه‌نی هه‌شت مانگیه‌وه‌ تا دوانزه‌ مانگ ته‌نها زه‌ردێنه‌که‌ی پێ بده‌؛ سێ بۆ چوار زه‌ردێنه‌ی هێلکه‌ به‌ڵام پێویسته‌ به‌ باشی کوڵا بێت.
۲- ئاگاداری ئه‌وه‌ به‌ که‌ حه‌ساسیه‌ت به‌ هێلکه‌ زۆر بڵاوه‌: زۆربه‌یان حه‌ساسیه‌تیان به‌ سپێنه‌که‌ی هه‌یه‌ و ئه‌توانن زه‌ردێنه‌که‌ی بخۆن: به‌شێکیان حه‌سیاسیه‌تیان به‌ هه‌موو هێلکه‌که‌ هه‌یه‌ و نابێت بیخۆن.
۳- زۆربه‌ی مناڵ دوای ته‌مه‌نی پێنج ساڵ: حه‌ساسیه‌تیان به‌ سپێنه‌ی هێلکه‌ نامێنێت؛ بۆیه‌ پاش پێنج ساڵ به‌ وشیاریه‌وه‌ که‌م که‌مه‌ بیده‌رێ: ئه‌گه‌ری زۆره‌ حه‌ساسیه‌ته‌که‌ی نه‌ما بێت.
٤- هێلکه‌ به‌ ده‌ڵه‌می نابێت بدرێت به‌ مناڵ: پێویسته‌ به‌ جوانی کوڵا بێت چونکه‌ ئه‌گه‌ری تووشبوونی به‌ به‌کتریای سالمۆنیلا هه‌یه‌ که‌ ئه‌بێته‌ هۆی ژه‌هراوی بوونی خۆراکی هه‌یه‌.
٥- هه‌موو به‌یانیه‌ک نابێت مناڵ هێلکه‌ بخوات: پێویسته‌ هه‌فته‌ی له‌ چوار ڕۆژ زیاتر هێلکه‌ی پێ نه‌درێت؛ ڕۆژه‌کانی تر بۆ نموونه‌ ماست یان په‌نیر یان هه‌نگوین یا گوێز یا نیسکێنه‌ بخوات.
٦- ئه‌گه‌ر هێلکه‌که‌ت سوور کرده‌وه‌ یه‌ک که‌وچکی چێشت زیاتر زه‌یت یان ڕۆن به‌کار مه‌هێنه‌.
۷- بۆ مناڵی ئاسایی له‌ ڕۆژێکدا باشتره‌ زیاتر له‌ یه‌ک هێلکه‌ نه‌خوات.

دکتۆر کامه‌ران رسوڵ ژاژڵه‌یی
پسپۆڕی زانستی خۆراک