قۆخ : میوه‌ی له‌ش ساغی و ته‌ندروستی

په‌یام

سووده‌ ته‌ندروستیه‌کانی قۆخ گه‌لێک زۆرن بۆ ڕێگری کردن له‌ نه‌خۆشی و پاراستنی ته‌ندروستی مرۆڤ که‌ گرنگترینیان ئه‌مانه‌ن:

1-له‌ کاتی ڕیجیم و دابه‌زاندنی کێش و ڕێگری کردن له‌ قه‌ڵه‌و بوونه‌وه‌ و زۆری کێش: چونکه‌ بڕێکی که‌م کالۆری تێدایه‌ و ده‌وڵه‌مه‌نده‌ به‌ مادده‌ ڕیشاڵیه‌کان و ئاو و مرۆڤهه‌ست به‌ تێری ده‌کات.

2-بۆ خانمانی دووگیان : ڕێگری ده‌کات له‌ توشبوون به‌ قه‌بزی و زۆربه‌ی ڤیتامین و کانزا سه‌رکیه‌کانیتێدایه‌ که‌ گرنگن بۆ گه‌ش کۆرپه‌له‌ و دایکان.

3-ڕێگری ده‌کات له‌ که‌می پۆتاسیۆم ؛ بۆیه‌ ڕۆڵێکی باشی هه‌یه‌ له‌ خۆپاراستنوکۆنتڕۆڵ کردنی به‌رزی فشاری خوێن.

4-یه‌کێکه‌ له‌ خۆراکه‌ گرنگه‌کان بۆ گه‌شه‌ی مناڵ و کێش و باڵای ته‌ندروست.

5-پاراستنی ته‌ندروستی پێست و گه‌ش بوونه‌وه‌ی و نه‌هێشتنی چرچ و لۆچی و ڕه‌شی پێش چاو و سیس بوونی پێست و زوو سپی بوونی مووه‌کانی قژ و هه‌ڵوه‌رینی.

6-چاره‌سه‌ری قه‌بزی و ڕێگه‌ گرتن لێی و چالاک کردن و پاککردنه‌وه‌ی ڕێخۆڵه‌ له‌ مادده‌ ژه‌هراویه‌کان و که‌مکردنه‌وه‌ی غازات.

7-خۆپاراستن له‌ نه‌خۆشی نه‌رم بوونه‌وه‌ی ئێسک و هه‌وکردنی جومگه‌کان و چه‌ندین جۆری شێرپه‌نجه‌.

8-یارمه‌تی کۆنتڕۆڵ کردنی ئاستی شه‌کره‌ له‌ خوێن دا ، میوه‌یه‌کی زۆر باشه‌ بۆ که‌سانی تووشبوو به‌ نه‌خۆشی شه‌کره.

9-پاراستنی ته‌ندروستی چاو و به‌هێز کردنی بینین و خۆپاراستن له‌ شه‌وکوێری.

10-که‌م کردنه‌وه‌ی گرژبوونی ماسولکه‌ و هیلاکی و شه‌که‌تی به‌رده‌وام و تووڕه‌یی.

11-پاراستنی ددانه‌کان و نه‌هێشتنی کلۆری و هه‌وکردن و ئاوسان و خوێنبه‌ر بوونی پووک.

دکتۆر کامه‌ران رسوڵ ژاژڵه‌یی  - پسپۆڕی زانستی خۆراک

بۆ زانیاری زیاتر ده‌توانن په‌یوه‌ندی بکه‌ن به‌ په‌یجی نیوتری سه‌نته‌ره‌وه‌